İstiridye Mantarı Yetiştiriciliği ile Ayda 4 Bin TL Kazanç

Son Güncelleme Tarihi: 18 Şubat 2020

İstiridye mantarı yetiştiriciliği yaparak para kazanmak mümkün. İstiridye mantarı yetiştiriciliği yapmak isteyen birçok kişi bu işin nasıl yapılacağı hususunda bilgilere ulaşmak istiyor. Bu yazımızda istiridye mantarı yetiştirmenin püf noktaları, kazancı, teşvik alabilme ihtimali ve nasıl yetiştirileceğine dair birçok faydalı bilgiye ulaşabileceksiniz.

İstiridye mantarı, Pleurotaceae ırkından gelen yaygın olarak tüketilen bir mantardır. Latincede Pleurotos ostreatus olan bu sevilen mantar türünün, ülkemizde son zamanlarda üretimi de artmaktadır. Doğada sıkça kavak ağaçlarında rastlanmasından dolayı, kavak mantarı olarak da anılır. O halde istiridye mantar üretimi nasıl yapılır?

İstiridye mantarı yetiştiriciliği sanıldığı gibi basit bir iş değildir. Bu işe girip para kazanmak gibi bir hayaliniz varsa kesinlikle bu işin kursuna yazılın. Bölgenizde bulunan Halk Eğitim Merkezleri istiridye mantarı yetiştiriciliği hakkında eğitim verebiliyorlar. Kesinlikle zarara uğramamak için bu işin en ince ayrıntısına kadar öğrenin.

Bu yazımızda da yetiştiricilik hakkında detaylı bilgilere ulaşacaksınız fakat uygulamalı öğrenmek sizin için çok daha yararlı ve faydalı olacaktır.

İstiridye mantarı yetiştiriciliği nasıl yapılır?

İstiridye mantarı üretimi için kapalı bir alana ihtiyacınız vardır. Bu işin 2 çeşit üretimi yapılıyor,

1. Kavak ve kayın kütüklerine ekimi yapılan mantar kompostu ile,
2. Kompostlara hazırlanan mantarlar ile.

Şimdi “ben hangisini yapmalıyım?” diyenlere de şunu söyleyelim;

Para kazanmak isteyenler istiridye mantarı üretimini mantar kompostlarıyla (poşette) yapmalılar. Çünkü, kavak ve benzeri kütüklerde üretim oldukça kolaydır ancak verim buna göre de düşük olmaktadır. Yani kütükte istiridye mantarı üretiminde fazla para kazanamazsınız. Yine aşağıda kütük ve poşette ayrı ayrı ne kadar üretim yapabileceğinizi belirteceğiz.

İstiridye mantarı, sıcaklık ve uygun nem koşulları sağlandığında mantar miselleri (tohumları) gelişmeye başlar. Yine uygun ışık, temiz hava, nem üçlüsünden oluşan çalışma koşulları sonrasında mantarlar yetişir.

Kompost ile istiridye mantarı üretimi yapmak isteyenlere önemli not;

Mantar kompostlarınızı (poşetlerini) her 45 günde bir değiştirmeniz gerekiyor.

Her kompost, içindeki karışımlara göre ağırlığının en fazla %30’una kadarını istiridye mantarı olarak verecektir.

Yani 10 tonluk kompost aldığınızda en fazla 3 ton mantar toplarsınız, %40, %50 diye kompost satmak isteyen kişilere itibar etmeyiniz, inanmayınız.

Bu işin bilimsel verileri bu şekildedir.

Kompost nedir? Kaliteli kompost neden önemlidir?

Mantar yetiştirme ortamına yani kabaca mantar toprağına kompost denir. Ph’ının dengelenmiş ve uygun besi ortamı hazırlanmış, dezenfekte yada pastörize edilmiş bir ortam hazırlanıyor ve İstiridye mantar miseli ekimi gerçekleşiyor. Misel mantar tohumuna verilen isimdir. İlk çıkan mantar taslaklarına ise pin adı veriliyor.

İstiridye mantar üretim yeri nasıl olmalı?

Bu işten para kazanmak isteyen kişiler en az 100 m2 kapalı ortamda başlamalarını öneriyoruz. İnternet üzerinden pek çok farklı firma “istiridye mantar çadırı” satışı yapmaktadır. Bunları da incelediğimizde ise çadırın özelliklerine ve kullanılan malzemeye göre fiyatının değiştiğini görüyoruz.

Çadırda üretimin yanı sıra temiz bir depo kiralayarak da bu işi yapabilirsiniz. (Bizce daha mantıklı bir tercihtir.) Mantar üretimine başlamadan önce, üretim yapılacak alan %2’lik Formaldehit ilacıyla karıştırılmış suyla birlikte ilaçlanmalı ve 1 gün bekletilmelidir. Dezenfektan işlemi, mantarın hastalık kapmaması için oldukça önemlidir. Mantarlar çabuk hastalık kapan bitkiler olduğunu da unutmayın.

100m2 Ortamda istiridye mantarı üretimi için gerekli malzemeler:

• Klima (Genellikle 12 binlik 2 adet klima tercih edilir.)
• Havalandırma
• Işık (Florasan lambaları)
• Nem cihazı
• Demir raflar
• Fanlar
• Fıskiye

Yukarıda yer alan listeye bakılarak, hazır kurulum yapan firmalar daha çok para kazanmak için “markasız klima, ikinci el ürünler” kullanabilir. Eğer mantar çadırı kurulumu yaptıracaksanız tüm malzemelerin faturalarını isteyin, aksi taktirde dolandırılabilirsiniz.

100m2 ne kadar istiridye mantarı verir?

100m2 ortamda yapacağınız istiridye mantarının, yine bilimsel araştırmalarda yer alan bilgilerini paylaşıyoruz. Bu verileri üniversite, tarım bakanlığı gibi kurumların açıklamalarına göre hazırladık.

100m2 kapalı ortama, en fazla 10 ton kompost yerleştirebilirsiniz. 10 ton kompost ise size 45 gün sonunda “en fazla” 3 ton mantar verecektir.

2020 yılında istiridye mantarı toptan satış fiyatı ise 11 ile 15 TL arasında değişmektedir.

45 gün sonunda alacağınız 3 ton mantar ise 11 liradan satacak olursanız; 33 bin TL para etmektedir.

Tabi masrafları çıkmadan önce elde ettiğiniz para budur, bu rakam daha da aşağılara düşebilir ancak fazlasını kazanamazsınız. (100 m2 için söylüyoruz, kompost verimi yüzde 30’dan fazla olmaz, imkansızdır.)

İstiridye mantarı hasat dönemleri

İstiridye mantarı kaç günde yetişir? diye merak edenler için de şunu söyleyelim, ilk olarak 20 günlük bir kuluçka dönemi olacaktır. Genellikle 17. günün sonunda mantar miselleri büyümeye başlar.

İlk mantarın görüldüğünden sonra uygun nem, sıcaklık ve koşulların sağlandığında mantarın 10 cm civarına ulaşması da 1 hafta sürmektedir.

Yani ilk hasat 26-27 gün sonunda olmaktadır.

Misel üretimi geliştikten sonra ortam ısısı 15-18 dereceye düşürülür. Nem ise %75-80 civarında olmalıdır. Saatte 2-3 kez üretim odası havalandırılmalı, günde 8-10 saat ışık verilmelidir.

Her kompost 3 defa toplanır. İlk flaştan 10 gün sonra ikinci flaş yapılır. Yine 3. flaş dönemi için de yaklaşık 1 hafta sonunda kompostun ömrü biter ve yeni bir kompost hazırlamanız yada satın almanız gerekir.

3 hasat dönemi toplamda 45-55 gün sürebilmektedir. Her flaştan sonra verim düşmekte ve son flaşta son kalan mantarlarınızı toplamaktasınız.

Kompost üretimi için hasat verimleri aşağıda yer almaktadır; (Hasat dönemi- 3 flaşa ayrılır)

1. flaş: %45 verim ( 10 ton komposttan ilk flaşta 1,350 kg’ya kadar verim alabilirsiniz.)

2. flaş: %35 verim (10 ton komposttan 2. flaşta 1.050 kg’ya kadar verim alabilirsiniz.)

3. flaş: %20 verim (3. flaşta verimler düşer, en fazla 600 kg mantar toplarsınız.)

10 ton kompostun %30 verim vereceğini ve hasat sonunda 3 ton mantar alacağımızı varsayarak yukarıdaki hesaplamayı gerçekleştirdik.

İstiridye mantarı yetiştiriciliği ne kadar kazandırıyor?

100 m2 bir ortamda yetiştirilecek istiridye mantarı masraflarını da burada yazalım. 100 m2’de istiridye mantarı yetiştiriciliği yapmak isteyen kişiler yaklaşık 10 ton kompost almalı. Aşağıda masrafları ve ortalama kazancı liste halinde sıraladık.

100 m2 alanda mantar üretimi için masraf ve ortalama kar tablosu (ilk kurulum masrafı hariçtir.)

10 ton kompost alımı: 5.000 – 10.000 TL

Elektrik masrafı: 250 TL -1.000 TL

Diğer masraflar: 2.000 TL

Hasat sonunda 3 ton mantar satışı: 24.000 TL

Ortalama kar: 14.000 TL (45-55 günlük sürede)

Neden istiridye mantarı yetiştiriciliği?

Egzotik mantar çeşitlerine olan talep giderek artıyor. Sırf geçen yıl Amerika’da 680 ton egzotik mantar yetiştirildi. İstiridye mantarı da egzotik bir mantar türüdür. Yetiştirmesi çok kolay olan bu mantar türü, 6 haftada büyür ve kilosu yaklaşık 12-15 TL arasında alıcı bulur. İşte bu nedenle istiridye mantarı yetiştirmek maddi açıdan mantıklı bir tercih olur.

Mantar tohumunu nereden temin edebilirim?

Mantar tohumunu ya steril bir kültür ortamında kendiniz yetiştirirsiniz ki bu daha az maliyetli olur. Ancak başlangıçta yetiştirme ortamını hazırlama maliyetine katlanmak durumunda kalırsınız. Ya da mantar tohumu satan dükkanlardan aşılanmış hazır yumurta alabilirsiniz.

Kuluçka odasının sıcaklığı nasıl olmalıdır?

Mantarların sağlıklı büyüyebilmesi için kuluçka odasının sıcaklığı ortalama 24-25 derece olmalıdır.

Ek besin maddesi kullanabilir miyim?

İlave gıda mantarların aromasını ve büyümesini olumlu etkiler. Pamuk çekirdeği küspesi, yonca küspesi ve soya küspesi en yaygın ek besin maddeleridir.

Mantarların saflığını nasıl sağlayabilirim?

Mantar yumurtalarının, saplarının ve bizatihi mantarın temas ettiği yerlerin temiz olmasına dikkat edin. Yüzeyleri düzenli olarak silin ve dezenfekte edin. Odaya %10’luk tesirinde çamaşır suyu solüsyonu sıkın. Açık zemine yalıtım bandı çekin. Ve mantarlara ellemeden önce ellerinizi iyice yıkayın.

Nasıl satış yapabilirim?

Organik pazarlar ve köy pazarları mantara meraklı insanların çok tercih ettiği yerlerdir. Buraları deneyebilirsiniz. Ayrıca menüsünde mantar bulunan yerlere ulaşabilir, numune gönderip mantarınızı denemelerini sağlayabilirsiniz. Süpermarketler de egzotik mantar çeşitlerine ilgi gösterir oldu son dönemlerde. Onlarla da irtibata geçebilirsiniz.

Satışları nasıl artırabilirim?

Mantarınızı satmak istediğiniz yerlere ücretsiz numuneler gönderin. İnsanlar ve şirketler toplu satın almadan evvel ürünü denemek isterler doğal olarak. Ayrıca yakın çevrenizden başlamak üzere insanlara tadımlık olarak mantar hediye edin. Kulaktan kulağa reklam da etkili olabilir. Sosyal medya üzerinden Facebook, Youtube veya Instagram gibi platformlarda sayfa açıp nasıl yetiştirdiğinizi, nasıl hasat yaptığınızı ve istiridye mantarından ne tür yemekler yapılabileceğini gösterebilir ve insanların ilgisini çekebilirsiniz.

Ne genişlikte bir alana ihtiyacım var?

İstiridye mantarları çabuk büyür. Bu nedenle çok büyük bir alana ihtiyacınız yoktur. Örneğin 10 metrekarelik bir alanda bir yılda 1 ton mantar üretebilirsiniz. Kilosunu 12 TL’ye sattığınızı düşünürsek 10 metrekarelik bir alandan yılda aşağı yukarı 15.000 TL kazanabilirsiniz.

Yetiştirme zemini olarak ne kullanmalıyım?

Yetiştiriciler genelde sap, saman veya talaş kullanır, ancak sap ve saman daha mantıklıdır. Zira daha az maliyetlidir.

Hemen satış yapamazsam ne olacak?

İstiridye mantarının tazesi makbuldür. Ancak hemen satış yapamazsanız mantarları ya dondurun ya da kurutun. Böylece günler ve hatta aylar sonra bile satış yapabilirsiniz.